In de moderne glastuinbouw is het handhaven van een optimale temperatuur en vochtigheid essentieel voor de gezonde groei van planten en de verbetering van de gewasopbrengst. Van de verschillende koelsystemen is de combinatie van natte wanden en afzuigventilatoren zeer effectief gebleken en wordt veel gebruikt. Dit artikel introduceert hoe deze twee componenten samenwerken om een comfortabele groeiomgeving voor planten in kassen te creëren.
De componenten van het systeem
Natte wanden
Natte wanden, ook wel verdampingskoelingspanelen genoemd, zijn meestal gemaakt van poreus cellulosemateriaal met een honingraatstructuur. Deze panelen worden aan één kant van de kas geïnstalleerd. Het oppervlak van de wand is groot, wat zorgt voor maximaal contact tussen lucht en water. Wanneer water continu over de bovenkant van de natte wand wordt gepompt en door de honingraatstructuur naar beneden sijpelt, bevochtigt het de hele wand, waardoor een groot oppervlak van waterverzadigd materiaal ontstaat.
Afzuigventilatoren
Afzuigventilatoren worden meestal aan de tegenovergestelde kant van de kas van de natte wanden geïnstalleerd. Deze ventilatoren zijn krachtig en zijn ontworpen om lucht uit de kas te zuigen, waardoor een negatieve druk in de kas ontstaat. De negatieve druk is de drijvende kracht die lucht door de natte wanden uit de buitenomgeving trekt.
Hoe ze samenwerken
Wanneer de afzuigventilatoren worden ingeschakeld, beginnen ze lucht uit de kas te verwijderen, waardoor de luchtdruk binnenin afneemt. Als gevolg hiervan wordt de buitenlucht, die een hogere atmosferische druk heeft, gedwongen om via de natte wanden de kas binnen te komen. Terwijl de binnenkomende lucht door de natte wanden gaat, komt deze in contact met het waterverzadigde cellulosemateriaal. De lucht absorbeert vervolgens vocht uit de wand door het proces van verdamping. Verdamping is een koelproces omdat het warmte-energie vereist, en deze warmte wordt aan de lucht zelf onttrokken, waardoor de temperatuur van de lucht daalt.
De gekoelde en bevochtigde lucht circuleert vervolgens door de kas, wat zorgt voor een gunstigere omgeving voor de plantengroei. De afzuigventilatoren blijven de warmere lucht afvoeren die is verwarmd door de planten en de kasstructuur, waardoor een continue cyclus van luchtuitwisseling in stand wordt gehouden. Deze cyclus zorgt ervoor dat de temperatuur in de kas op een niveau wordt gehouden dat geschikt is voor de specifieke planten die worden geteeld, zelfs op warme zomerdagen.
De voordelen van het systeem
Effectieve koeling
Het systeem van natte wanden en afzuigventilatoren kan de temperatuur in de kas aanzienlijk verlagen. In warme en droge klimaten kan de temperatuurverlaging wel 10 - 15 graden Celsius bedragen, wat essentieel is om hittestress bij planten te voorkomen. Hittestress kan leiden tot verminderde fotosynthese, groeivertraging en zelfs plantendood in extreme gevallen. Door een lagere temperatuur te handhaven, helpt dit systeem planten om krachtiger te groeien en hogere opbrengsten te produceren.
Vochtigheidsregeling
Naast koeling helpt het systeem ook de vochtigheid in de kas te reguleren. De verdamping van water uit de natte wanden verhoogt de vochtigheid van de binnenkomende lucht. Dit is gunstig in droge klimaten waar een lage luchtvochtigheid problemen kan veroorzaken, zoals verwelking en een verhoogde druk van plagen en ziekten. In vochtigere regio's kan het systeem echter nog steeds effectief zijn, omdat de combinatie van luchtbeweging en matige vochtigheid die door de wanden wordt geboden, helpt de opbouw van overmatig vocht te voorkomen, wat kan leiden tot schimmelziekten.
Energie-efficiëntie
In vergelijking met andere koelsystemen zoals airconditioning is het systeem van natte wanden en afzuigventilatoren veel energie-efficiënter. Het is gebaseerd op het natuurlijke proces van verdamping en de kracht van de afzuigventilatoren, die relatief weinig elektriciteit verbruiken. Dit vermindert niet alleen de bedrijfskosten voor kaseigenaren, maar maakt het ook tot een milieuvriendelijkere optie.
Eenvoudig en weinig onderhoud
Het systeem is relatief eenvoudig van ontwerp, met weinig bewegende delen behalve de afzuigventilatoren. De natte wanden zijn duurzaam en kunnen bij goed onderhoud meerdere jaren meegaan, wat voornamelijk bestaat uit regelmatige reiniging om de ophoping van vuil en puin te voorkomen, die de poriën van de wand kan blokkeren en de effectiviteit ervan kan verminderen. De afzuigventilatoren vereisen ook minimaal onderhoud, meestal alleen regelmatige controles en smering om ervoor te zorgen dat ze soepel draaien.
Conclusie